جهان مدرن

سرطان پوست چیست؟

متداول ترین سرطان در ایالات متحده، سرطان پوست است که در بافت های بزرگ ترین بخش بدن یعنی پوست بوجود می آید.

درک مفهوم سرطان پوست

سرطان پوست معمولا در لایه بیرونی پوست بوجود می آید. این سرطان ممکنست ابتدا به صورت یک تورم، برآمدگی و یا بخشی متفاوت با سایر بخش های پوست ظاهر شود. همان گونه که سرطان رشد می کند، ممکنست سایز و یا شکل توده پوستی پدیدارشده تغییر کند. همان گونه که تغییرات قابل مشاهده در حال رخ دادن است، در زیر سطح پوست، سرطان گسترش می یابد و به سمت لایه های پایینی پوست پیش می رود. سرطان به رشد خود ادامه خواهد داد و به طرف غشاء میانی پوست و بافت های زیرجلدی پیش خواهد رفت و در بیشتر مراحل پیشرفته سرطان، ممکنست سرطان، بافت های ماهیچه ای مجاور، غضروف و یا استخوان را نیز مبتلاء کند. هنگامی که سرطان به خون یا جریان لنف سرایت کند، ممکنست به سایر بخش های بدن از قبیل کبد و یا ریه ها هم برسد.

انواع سرطان پوست

انواع گوناگون سرطان پوست وجود دارد :

Melanoma (تومور سیاه رنگ قشر عمیق پوست) در یاخته های ویژه ای بوجود می آید که melanocyte نامیده می شود، این یاخته ها رنگ- دانه های پوست را تولید می کنند که ملانین نام دارند. مجموعه ای از melanocyte ها ممکنست یک خال گوشتی را تشکیل دهند که یک رشد آغازین غیر سرطانی است. بیشتر خال های گوشتی هرگز به سرطان تبدیل نمی شوند اما خالی که سایز، شکل و رنگ آن تغییر می کند، ممکنست نشانه ای از یک melanoma باشد.

انواع سرطان های پوست غیر melanoma (سرطان های keratinocyte ):

• سرطان یاخته های زیرین- در لایه زیرین پوست بوجود می آید. این نوع سرطان گرایش به آن دارد که در بخش هایی از پوست که بیشتر در معرض آفتاب هستند، پدید آید، مانند سر و گردن. سرطان یاخته های زیرین پوست، به آهستگی رشد می کند و بنابراین اگر زود کشف شود، رفع آن آسان خواهد بود. تقریبا 80 درصد از سرطان های پوست، در این گروه قرار می گیرند.

• سرطان یاخته های پولکی- دومین سرطان متداول پوست است که تقریبا 20 درصد از سرطان های پوست را دربرمی گیرد. یاخته های پولکی در لایه بیرونی پوست یافت می شوند که در بالای لایه زیرین پوست قرار دارد.

• Keratoacanthoma ها- معمولا تومور خوش خیم (غیر سرطانی) لایه بیرونی پوست می باشند. این تومورها معمولا به آهستگی رشد می کنند و اغلب خود بخود از بین می روند. آن دسته از تومورهای Keratoacanthoma که به رشد خود ادامه می دهند، اغلب مانند سرطان یاخته های پولکی درمان می شوند.

اشکال بسیار کمیاب دیگری که کم تر از یک درصد موارد سرطان های پوست را تشکیل می دهد، اینها هستند: تومور بدخیم Kaposi (که در کسانی دیده می شود که سیستم دفاعی بدن آنها آسیب دیده است)، carcinoma یاخته merkel، سرطان لنفاوی جلدی، تومورهای adnexal پوستی و انواع گوناگونی از تومورهای بدخیم.

احتمال ابتلاء به سرطان پوست

سرطان پوست، سرطانی است که در یاخته های پوست پدید می آید. دو دسته اصلی سرطان پوست وجود دارد: melanoma (تومور سیاه رنگ قشر عمیق پوست) و non-melanoma (NMSC). تفاوت بین این دو مهم است چون هر نوع سرطانی، درمان ویژه خود را دارد.

melanocyte ها نوع خاصی از یاخته ها هستند که رنگ دانه (ملانین) تولید می کنند که به پوست، مو و چشمان ما رنگ می بخشد. یاخته های melanocyte سرطانی، melanoma نامیده می شوند. اما انواع زیادی از یاخته های پوستی وجود دارند که آنها نیز ممکنست سرطانی شوند. مثلا یاخته های پوستی Keratinocyte نیز پتانسیل این را دارند که سرطانی شوند و به عنوان یک سرطان پوست از نوع non-melanoma گروه بندی شود.

احتمال ابتلاء به سرطان پوست از نوع Non-Melanoma

Keratinocyte ها یاخته هایی هستند که کراتین تولید می کنند، ماده ای که به پوست، مو و ناخن ها استحکام می بخشد. یاخته های کراتین که در ژرف ترین لایه پوست بیرونی بوجود می آیند، یاخته های پایه نامیده می شوند. Keratinocyte های تخت که تدریجا به لایه بالائی پوست بیرونی منتقل می شوند، یاخته های فلسی نامیده می شوند. بیشتر سرطان های پوستی non-melanoma یا در یاخته های پایه و یا در یاخته های فلسی رخ می دهد.

قرار گرفتن در معرض پرتو فرا بنفش، یک عامل شایع برای ابتلاء به سرطان پوست می باشد. عوامل زیر ویژه یاخته های پایه و یاخته های فلسی هستند:

• قرار گرفتن در معرض پرتو فرا بنفش

• رنگ بور

• سفیدی زیاد پوست

• قرار گرفتن در معرض آرسنیک

• قرار گرفتن در معرض پرتوها

• داشتن سرطان پوست از قبل

• التهاب یا جراحت درازمدت و شدید

• درمان Psoriasis

• Xeroderma pigmentosum (XP)

• سندروم عصبی یاخته های پایه پوست

عوامل احتمال ابتلاء به melanoma

فقط حدود 5 درصد از سرطان های پوست از نوع melanoma هستند و اگرچه این نوع سرطان، کم تر از سرطان keratinocyte متداول است ولی اگر به مراحل پیشرفته برسد طوری که قابل مقایسه با یاخته های پایه پوست و یا سرطانی باشد، درمان آن مشکل تر خواهد بود. درک عوامل احتمالی ابتلاء به سرطان پوست و نشانه های این بیماری، می تواند کمک کند که اشخاص سرطان را در ابتدای آن متوجه شوند.

نور خورشید و خال های تیره رنگ غیر طبیعی، بیشترین تاثیر را در پدید آمدن melanoma دارند. پرتو فرا بنفش چه از نور خورشید و چه از منابع مصنوعی، melanocyte را شبیه سازی می کند. رنگ خال ها در اثر ملانین تولید شده توسط melanocyte می باشد. بیشتر خال های تیره رنگ سرطانی نمی شوند، برخی از افراد حدود 50 خال یا حتی بیشتر در بدن خود دارند. البته داشتن خال های خیلی زیاد، احتمال ابتلاء به سرطان پوست را افزایش می دهد. اساسا خال سیاه، توموری خوش خیم است.

عوامل اصلی که بر پیدایش melanoma تاثیرگذار هستند، عبارتند از:

• قرار گرفتن در معرض پرتوهای فرا بنفش

• داشتن پوست خیلی روشن

• خال های تیره رنگی که تغییر می کنند و یا گسترش می یابند

• داشتن سابقه خانوادگی در زمینه melanoma

• شرایط ارثی

• سیستم دفاعی ضعیف بدن

درک عوامل احتمال ابتلاء به سرطان پوست

قرار گرفتن طولانی در زیر نور خورشید، احتمال ابتلاء به سرطان پوست از نوع melanoma و non-melanoma را در طول مدت زندگی افزایش می دهد. با گذشت سن، احتمال دچار شدن به این بیماری افزایش می یابد.

کنترل قرار گرفتن در برابر نور خورشید و منابع مصنوعی پرتوهای فرا بنفش، می تواند احتمال ابتلاء به سرطان را به حداقل برساند. به هنگام قرار گرفتن در زیر نور آفتاب، خودتان را بپوشایند و از عینک آفتابی مناسب استفاده کنید. اگرچه نمی توان از سرطان پوست جلوگیری کرد ولی می توان عواملی را که ممکنست منجر به پیدایش این بیماری شوند، کاهش داد.

پرتوهای فرا بنفش تابیده شده از خورشید، علت اصلی سرطان پوست است. منابع مصنوعی پرتوهای فرا بنفش مانند لامپ های خورشیدی و جایگاه های برنزه کردن نیز می تواند سبب این بیماری شود.

احتمال ابتلاء به سرطان پوست، تحت تاثیر مکان زندگی شما قرار دارد. در مکان هایی که پرتوهای فرا بنفش با شدت زیاد وجود دارد، احتمال دارد که اشخاص دچار این بیماری شوند.

همچنین سرطان پوست به این نیز بستگی دارد که در کل طول عمر خود در معرض پرتوهای فرا بنفش قرار گرفته اید یا نه. این بیماری بیشتر پس از سن 50 سالگی پدیدار می شود اما آسیب دیدن در اثر آفتاب، در سنین پایین آغاز می شود. بنابراین باید حفاظت از پوست از دوران کودکی شروع شود تا از سرطان پوست در سالیان بعد جلوگیری کند.

مردم در هر جایی که ممکن باشد، باید از قرار گرفتن درمعرض آفتاب نیمروزی خودداری کنند (از ساعت 10 صبح تا 3 بعد از ظهر). بیاد داشته باشید که لباس محافظ مانند کلاه آفتاب گیر و لباس آستین بلند می تواند از پرتوهای زیانبار خورشید جلوگیری کند. همچنین لوسیون های دارای کرم ضد آفتاب از پوست محافظت می کنند، البته آن دسته از کرم های ضد آفتاب که از نظر عامل حفاظت در برابر آفتاب (SPF) میزان بالائی بین 2 تا 30 را دارند. آنهائی که دارای SPF 15 تا 30 هستند، به میزان بیشتری پرتوهای زیانبار را خنثی می کنند.

از ابزارهای گوناگونی برای درمان سرطان پوست استفاده می شود. ترکیب قدرتمندی از درمان های سنتی و جدید، برای تعیین نوع معالجات بکار گرفته می شود که شامل موارد زیر است:

• جراحی- اغلب برای درمان سرطان پوست از این روش استفاده می شود. انواع گوناگون جراحی وجود دارد که به مرحله پیشرفت سرطان و موقعیت آن بستگی دارد.

• پرتو درمانی- درمانی است که از پرتوهای با انرژی بالا (از قبیل پرتوهای ایکس) برای از بین بردن یاخته های سرطانی ضعیف شده استفاده می کند.

• شیمی درمانی موضعی- یک نوع شیمی درمانی است که بجای آنکه با استفاده از طریق دهان یا با تزریق انجام شود، مستقیما بر روی پوست قرار داده می شود.

در برخی از کشورهای پیشرفته علاوه بر روش های درمانی مرسوم، از روش های درمانی دیگری از قبیل خوراک درمانی، داروهای ذهنی- بدنی و حمایت روحی نیز استفاده می شود.

نشانه های سرطان پوست

پوست، گسترده ترین بخش بدن است و اعضاء داخلی را از آسیب دیدن محافظت می کند. پوست از لایه های متعددی ساخته شده است، پوست بیرونی، بالاترین لایه پوست است که از آسیب رسیدن به لایه های داخلی جلوگیری می کند. مانند دیگر لایه های پوست، پوست بیرونی نیز می تواند در اثر آفتاب و دیگر عوامل آسیب ببیند. یاخته های آسیب دیده ممکنست سرطانی شود. برحسب نوع یاخته ها و یا لایه های پوست، انواع گوناگون سرطان پوست وجود دارد. نشانه های سرطان پوست برحسب نوع یاخته های آسیب دیده متفاوت می باشد. نشانه هایی که در اینجا شرح داده می شود، مربوط به سرطان پوست melanoma و non-melanoma است.

نشانه های سرطان پوست از نوع non-melanoma

تقریبا 80 درصد از سرطان های پوست، سرطان های مربوط به یاخته های پایه ای پوست می باشد و بیشتر موارد دیگر، سرطان یاخته های فلسی است. همچنین دسته اندکی از سرطان های پوست نیز وجود دارد، سرطان پوست non-melanoma که فقط حدود یک درصد از تشخیص سرطان پوست در آمریکا را شامل می شود. ممکنست که نشانه های بیماری متفاوت باشد اما رشد غیر عادی پوست، ورم و یا زخمی که بهبود نمی یابد، هر یک می تواند نشانه اولیه یک سرطان پوست باشد.

سرطان یاخته های پایه پوست

سرطان یاخته های پایه پوست بر روی سر یا گردن، ممکنست درابتدا به شکل لکه کم رنگی بر روی پوست و یا آماسی نیمه شفاف پدیدار شود که شاید در مرکز آن، فرو رفتگی داشته باشد. اگر سرطان در سینه بوجود آید، ممکنست شبیه به یک زخم قهوه ای رنگ و یا جراحتی در گوشت بدن باشد. همان گونه که سرطان گسترش می یابد، ممکنست خونریزی یا ترشح کند و یا سفت و سخت شود.

سرطان یاخته های فلسی

سرطان یاخته های فلسی ممکنست به شکل یک برآمدگی بر روی پوست پدیدار شود. این برآمدگی های سفت ممکنست برخلاف ظاهر نرم آن، خشن هم باشند. اگر برآمدگی بوجود نیاید، سرطان ممکنست شبیه به یک لکه فلس مانند ظاهر شود. ممکنست جوش بوجود آمده با گذشت زمان برطرف شود ولی این لکه های زخم مانند خشن باقی بمانند و رشد خود را به آهستگی ادامه دهند. این نوع سرطان معمولا در سر، گردن، دست ها و بازوها دیده می شود.

سرطان های نادر non-melanoma

• بی رنگ شدن- سرطان Kaposi (که دامنگیر کسانی می شود که سیستم دفاعی بدن آنها ضعیف شده است) به شکل منطقه بی رنگی در پوست بدن ظاهر می شود که ممکنست شباهت به کبودی داشته باشد.

• زخم و جوش- Mycosis fungoides یک نوع غده بافت لنفاوی است که در پوست شروع بکار می کند. این نوع سرطان معمولا شباهت به حساسیت پوستی و یا جوش های خوش خیم دارد. نشانه های جوش مانند معمولا بر روی باسن و یا بخش های پایینی شکم دیده می شود. برآمدگی های صورتی رنگ و یا ارغوانی و یا زخم های اطراف صورت، ممکنست تومورهای "مرکل" باشند.

• ورم- ورم های کوچک بر روی پوست ممکنست علامت تومورهای adnexal باشد. توده های بزرگ تر واقع در زیر سطح پوست، ممکنست نشانه ای از سرطان پوست باشد.

سرطان پوست از نوع melanoma

melanoma نوعی از سرطان پوست است که کم تر شیوع دارد به گونه ای که حدود پنج درصد از سرطان های پوست در ایالات متحده را دربرمی گیرد. این نوع سرطان در melanocyte ها آغاز می شود، یاخته هایی که ماده ملانین را تولید می کنند. تغییر در تولید ملانین ممکنست سبب شود که تغییراتی در سایز و یا شکل خال های گوشتی و یا دیگر علائم پوستی ظاهر شود. تغییرات در خال های گوشتی و یا پدید آمدن خال های جدید در بزرگسالان، ممکنست علامت هایی از melanoma باشد. یک خال گوشتی که توانایی سرطانی شدن را دارد، ممکنست شکل نامتقارنی داشته باشد، از قبیل دو نیمه جدا از هم، یا حاشیه های خال گوشتی ممکنست نامنظم باشد. تغییرات در رنگ و یا محدوده خال هم ممکنست علامت سرطان باشد. و سرانجام اینکه قطر خال، شاخصی برای شرایط سرطانی است. خال های گوشتی بزرگ تر از یک مداد پاک کن ممکنست مشکوک باشند. اما همه نشانه های melanoma ، تغییرات قابل مشاهده در خال ها بوجود نمی آورد. لکه های پوستی که همراه با خارش هستند و یا فلس مانند می شوند، می توانند نشانه ای از melanoma باشند.

تغییرات در رنگ، بافت و یا احساس داشتن لکه ای بر روی پوست، ممکنست توسط یک متخصص پوست تعیین شود. سرطان پوست در هر بخشی از بدن ممکنست بوجود بیاید اما انواع خاصی از سرطان پوست ممکنست در نقاط خاصی از بدن بوجود آید. مثلا سرطان یاخته های فلس مانند بیشتر در سر، صورت و بازوها دیده می شود، در جایی که ممکنست melanoma بر روی خال های گوشتی و در هر بخشی از بدن پدیدار شود. در مردان، melanoma بیشتر در پشت و بر روی شانه ها بوجود می آید. در زنان، melanoma اغلب در ساق پاها بوجود می آید. انواع گوناگون سرطان پوست ممکنست در ناخن ها و یا حتی در جاهایی از بدن که در معرض نور خورشید بسیار کمی می باشد نیز بوجود آید، مانند کف پاها. بیشتر متخصصین پوست در حین معاینه، تغییرات در خال های گوشتی غیر طبیعی واقع بر روی پوست را کنترل می کنند.

تشخیص سرطان پوست

تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI) یکی از بهترین روش های تشخیص سرطان پوست می باشد. در این روش از انرژی مغناطیسی و امواج رادیویی برای تصویربرداری از بدن استفاده می شود. بخش اصلی سیستم MRI ، یک مغناطیس بزرگ استوانه ای شکل است.

این روش امکان کنتراست بیشتری نسبت به روش CT (تصویربرداری کامپیوتری) می دهد. MRI به پزشکان کمک می کند که تعیین کنند آیا سرطان گسترش یافته است یا نه و آنها را قادر می سازد که مرحله پیشرفت بیماری را معلوم کنند و در نهایت درمان مناسب را بیابند.